در قسمت جنوب شرقی شهر کاشان، خانه‌ای زیبا از دوران قاجار به یادگار مانده که مردی برای اثبات عشق خود آن را بنا کرده است. خانه بروجردی ها کاشان، درواقع شرط ازدواج دختر حاج سیدجعفر طباطبایی برای رضایت به وصلت با پسر حاج‌آقا بروجردی بود.
بنایی که امروزه به عنوان شاهکار معماری ایرانی و اسلامی شناخته می‌شود و یکی از زیباترین جاهای دیدنی کاشان است. خانه‌ای که نماد معماری سنتی ایرانی است و هنرمندان بزرگی مانند کمال‌الملک و صنیع‌الملک در آن هنرنمایی کرده‌اند. در سال 1354 خانه بروجردی ها کاشان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و در سال 2015 و 2016، به عنوان جاذبه گردشگری محبوب سازمان یونسکو انتخاب شد.
مطلب مرتبط: فاصله تهران تا کاشان با انواع وسایل نقلیه + نقشه
داستان عاشقانه خانه بروجردی ها کاشان
روزی روزگاری در شهر کاشان، فرزند حاج‌آقا بروجردی دلباخته دختر تاجر بزرگ این شهر می‌شود. پدر هم برای رضایت وصلت دخترش شرط می‌گذارد که خانه‌ای مانند خانه‌ی خودم برای دخترم مهیا کنید. حاج‌آقا بروجردی هم این شرط ازدواج برای پسرش را می‌پذیرد و به فاصله چند خانه آن طرف‌تر در محله سلطان امیراحمد، زمینی خریداری می‌کند.
ساخت و ساز خانه بروجردی ها در سال 1292 توسط معمار مشهور آن دوران، علی مریم‌کاشانی آغاز شد. اما چنین عمارت باشکوهی زمان نیاز داشت تا به زیبایی خانه پدری دختر شود. دختر و پسر جوان ازدواج می‌کنند و برای مدتی مهمان خانه پدری دختر می‌شوند تا پس از حدود 18 سال توانستند بالاخره در خانه بروجردی ها کاشان ساکن شوند. این خانه 1700 مترمربع مساحت دارد و معماری بی‌نظیر آن هر بیننده‌ای را متعجب می‌کند.
معماری و تزئینات خانه بروجردی های کاشان
طراحی و ساخت خانه تاریخی بروجردی های کاشان را علی مریم‌کاشانی به عهده داشت که از ماهرترین و مشهورترین معماران زمان قاجار است. در طراحی خانه از نقش و نگارهای سنتی ایرانی استفاده شده و این بنا را به شاهکاری بی‌نظیر تبدیل کرده است. برای تزئینات خانه بروجردی ها از انواع هنرهای ایرانی مانند مقرنس، آینه‌کاری، گچ‌بری، منبت‌کاری، درودگری و نقاشی استفاده شده است. گچ‌بری‌ها و نقاشی‌های زیبایی که هنر دست استاد کمال‌المک و صنیع‌الملک هستند.
معماری خانه بروجردی‌ها مانند بسیاری از خانه‌های تاریخی ایران، به دو فضای اندرونی و بیرونی تقسیم شده که مجزا از یکدیگر ساخته شده‌اند اما هشتی ورودی و سردر مشترک دارند. به طور کلی عمارت دو طبقه دیده می‌شود اما در قسمت جنوبی بنا، با وجود سردآب به صورت سه طبقه دیده می‌شود. این خانه تاریخی سه در دارد که هر کدام برای عبور افراد خاص طراحی شده بود. یکی از درها به عنوان در اصلی، دیگری برای مراسم‌های مذهبی و در آخر برای ورود و خروج مهمانان در نظر گرفته شده بود.
مطلب مرتبط: جاهای دیدنی کاشان | عطر خوش گلاب در خانه های تاریخی
خانه‌ای به وسعت تابستان تا زمستان
در خانه بروجردی های کاشان، اهالی خانه در دو قسمت تابستان‌نشین و زمستان‌نشین سکونت داشتند. با عوض شدن فصل و تغییرات آب و هوا، از قسمتی از خانه به قسمت دیگر می‌رفتند. جالب است بدانید که علت این تقسیم‌بندی خانه، زاویه تابش نور خورشید بوده است. در زمستان‌ها به این قسمت خانه نور بیشتری می‌تابید و در نتیجه گرم‌تر بود. در تابستان نیز برعکس زمستان، به قسمت تابستان‌نشین خانه نور کمتری می‌تابید و خنک‌تر بود.
تابستانی خنک
بخش تابستان‌نشین یا بیرونی خانه با قوس بزرگ از مهم‌ترین قسمت‌های خانه بروجردی ها به شمار می‌رود. این بخش از دو اتاق، یک تالار سرپوشیده اصلی و یک تالار سرپوشیده فرعی است. دو گوشواره، یک شاه‌نشین و یک تالار طنبی دارد. تالار طنبی درواقع فضای بزرگی است که شبیه به بادگیر عمل می‌کند و برای بخش تابستان‌نشین خانه‌ها استفاده می‌شد. در قسمت تابستان‌نشین خانه شاهد نقاشی‌هایی به سبک روسی و گچ‌بری‌های زیبا هستیم که چشم هر بیننده‌ای را نوازش می‌کند.
زمستانی گرم
قسمت زمستان‌نشین، در شمال خانه و در نزدیکی راهرو ورودی قرار دارد. این قسمت شامل یک اتاق، یک شاه‌نشین پنج‌دری و یک ایوان است. درواقع بخش زمستان‌نشین، اندرونی خانه به حساب می‌آید و صندوق‌خانه و سردآب را شامل می‌شود. در قسمت زمستانی خانه، آثار نقاشی استاد کمال‌الملک با استفاده رنگ روغن و آبرنگ را می‌بینیم.
بازدید از خانه بروجردی ها کاشان
خانه بروجردی ها کاشان در خیابان علوی، محله سلطان امیر احمد واقع شده است. به طور کلی محله سلطان امیراحمد کاشان، به بخش تاریخی شهرت دارد که قدم به قدم آن را خانه های تاریخی کاشان تشکیل داده‌اند. اگر قصد سفر یک روزه به کاشان را دارید، به شما پیشنهاد می‌کنیم به محله سلطان امیراحمد بروید.
بازدید از این خانه تاریخی، حدود یک الی دو ساعت وقت شما را خواهد گرفت. توجه داشته باشید که ساعت بازدید در نیمه اول سال از ساعت 9 الی 17 و در نیمه دوم سال، از ساعت 9 الی 15 خواهد بود. همچنین امکان بازدید از خانه بروجردی های کاشان در مناسبت‌های تاسوعا و عاشورا، رحلت پیامبر اکرم(ص) و رهبر انقلاب، شهادت امام جعفر صادق(ع) و حضرت علی(ع) وجود ندارد.
